Οι υποσχέσεις για μεγάλη απώλεια κιλών σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα πλέον μας κατακλύζουν από παντού. Η έντονη επιθυμία να φύγουν εύκολα και γρήγορα τα περιττά κιλά, μας κάνει δυστυχώς πολύ εύπιστους. Όμως… όπως η γνωστή παροιμία λέει «Όπου ακούς πολλά κεράσια κράτα και μικρό καλάθι».

Οι πιο δημοφιλείς δίαιτες αυτού του τύπου είναι οι εξής:

Αποτοξίνωσης: Συνήθως συστήνεται η κατανάλωση μόνο φρούτων και λαχανικών, ίσως και γιαουρτιού. Η αποτοξίνωση δεν είναι απαραίτητη για τον οργανισμό μας, καθώς το συκώτι και τα νεφρά επιτελούν διαρκώς και αποτελεσματικά αυτό το έργο. Με μία τόσο στερητική δίαιτα χάνονται σε λίγες ημέρες 3-4 κιλά, τα οποία είναι κυρίως υγρά και άρα επανέρχονται ύστερα από φυσιολογική σίτιση.

Μονοφαγικές: Επιτρέπουν την κατανάλωση μόνο συγκεκριμένων τροφίμων ή ομάδων τροφίμων (πχ. φρούτα και λαχανικά, κοτόπουλο-μαρούλι κλπ). Είναι αποτελεσματικές βραχυπρόθεσμα αλλά όχι μακροπρόθεσμα. Αποκλείοντας ολόκληρες ομάδες τροφίμων από τη διατροφή δεν προσλαμβάνονται όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

Atkins (πρωτεϊνική): Η πιο διά­σημη «χημική» δίαιτα, με ελεύθερη κατανάλωση κρεατικών και ουσιαστικά απαγόρευση φρούτων και αμυλούχων τροφίμων όπως ρύζι, ζυμαρικά, πατάτα, ψωμί. Πρακτικά προτρέπει για υψηλή κατανάλωση κρέατος, τρανς και κορεσμένων λιπαρών οξέων και για χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών. Έχει καλύτερα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα (σε διάστημα 6 μηνών), αλλά όχι μακροπρόθεσμα (πάνω από 12 μήνες). Στις πρωτεϊνικές δίαιτες, χάνονται υγρά και όχι λίπος, οπότε είναι εύκολο να πάρετε ξανά τα κιλά που χάσατε.

Πολύ χαμηλών θερμίδων (λιγότερες από 800kcal): Ο περιορισμός των θερμίδων είναι απαραίτητος για την απώλεια βάρους αλλά με μία τόσο έντονη μείωση είναι δύσκολο ο οργανισμός να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Πιθανά να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπτώσεις όπως κούραση και πονοκεφάλους.

Σκευάσματα: Βασίζονται στη χορήγηση έτοιμων σκευασμάτων σε μορφή σκόνης που διαλύεται σε νερό, γάλα ή χυμούς. Αντικαθιστούν ορισμένα ή όλα τα γεύματα της ημέρας. Τα παρασκευάσματα αυτά μπορεί να τα βρει κανείς στα φαρμακεία και πρέπει να έχουν οπωσδήποτε την έγκριση του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ). Με τα «έτοιμα γεύματα» κινδυνεύετε να ξαναπάρετε κιλά, αφού ουσιαστικά δεν αλλάζει η διατροφική σας συμπεριφορά.

Ομάδας αίματος: Ανάλογα με τον τύπο αίματος, υπάρχουν τροφές που είναι ή δεν είναι κατάλληλες για τον οργανισμό. Έτσι, για να χάσει κανείς βάρος, πρέπει να στερηθεί συγκεκριμένες τροφές. Δεν υπάρχει καμία επιστημονική βάση στη δίαιτα αυτή. Συχνά παραλείπονται ολόκληρες κατηγορίες τροφίμων, με αποτέλεσμα να στερείται ο οργανισμός θρεπτικά συστατικά.

Οι δίαιτες ταχείας απώλειας βάρους μπορούν να γίνουν επικίνδυνες για την υγεία. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι δίαιτες αυτές σχετίζονται με ανάπτυξη χολόλιθων, σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, δυσκοιλιότητα, διάρροια, τριχόπτωση, ανωμαλίες περιόδου, ορθοστατική υπόταση, αδυναμία συγκέντρωσης, παγκρεατίτιδα, διαταραχές ηλεκτρολυτών, ουρική νόσο, καρδιακές αρρυθμίες. Ας θυμίσουμε σε αυτό το σημείο ότι οι διεθνείς συστάσεις μιλούν για απώλεια 2-4 κιλών ανά μήνα, η οποία επιτυγχάνεται με συνδυασμό ισορροπημένης διατροφής και άσκησης.

Σημαντικό είναι να τονίσουμε και το ψυχολογικό κόστος. Το άτομο στερείται έντονα και έτσι μόλις σταματήσει τη δίαιτα, αντιδραστικά υπερκαταναλώνει τα τρόφιμα που απέφευγε. Έτσι, τα κιλά επανέρχονται και μάλιστα συχνά ακόμα περισσότερα. Το άτομο θα απογοητευθεί, θα αποφασίσει να κάνει μία ακόμα γρήγορη δίαιτα και έτσι αυτός ο φαύλος κύκλος θα διαιωνίζεται.