Η Σαρακοστή έχει ξεκινήσει ήδη και στο τραπέζι μας βρίσκονται πολλά τρόφιμα που τον υπόλοιπο χρόνο καταναλώνουμε πιο αραιά. Ας τα γνωρίσουμε λοιπόν.

ΘΑΛΑΣΣΙΝΑ

Τα θαλασσινά αποτελούν για πολλούς αγαπημένο πιάτο. Τα είδη που μπορούμε να βρούμε στις ελληνικές θάλασσες περιλαμβάνουν τα κεφαλόποδα (καλαμάρια, θράψαλα, χταπόδι, σουπιές), τα μαλακόστρακα (αστακοί, γαρίδες, καβούρια, καραβίδες) και τα οστρακοειδή (αχινοί, κυδώνια, μύδια, στρείδια, χτένια).

Τα θαλασσινά είναι πλούσια σε πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, γεγονός που τα καθιστά απαραίτητα σε περιόδους νηστείας, όπου δεν καταναλώνουμε κρεατικά. Ουσιαστικά, αποτελούν τη μοναδική πηγή ζωικής πρωτεΐνης. Έχουν μικρή περιεκτικότητα σε λιπαρά και υδατάνθρακες. Τα λιπαρά που περιέχουν είναι πολυακόρεστα, δηλαδή τα περίφημα ω3, τα «καλά» λιπαρά που βρίσκουμε και στα ψάρια. Παράλληλα, τα θαλασσινά είναι καλή πηγή βιταμινών (Α, Β, D), μετάλλων και ιχνοστοιχείων (ιωδίου, μαγνησίου, ψευδαργύρου, μαγγανίου, καλίου, σεληνίου, φωσφόρου και ασβεστίου). Ακόμα, φαίνεται ότι βελτιώνουν την πνευματική απόδοση, χάρη στην τυροσίνη που περιέχουν.

Συχνά κατηγορούνται για την υψηλή τους περιεκτικότητα σε χοληστερόλη. Ωστόσο φαίνεται ότι δεν ευθύνονται για την αύξηση της χοληστερόλης στο αίμα. Αυτό που επηρεάζει περισσότερο την χοληστερόλη είναι η συνολική πρόσληψη λιπαρών και ιδιαίτερα των κορεσμένων λιπαρών και όχι η πρόσληψη της χοληστερόλης από τις τροφές. Αντιθέτως, για τα θαλασσινά θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα «καλά» λιπαρά που περιέχουν ασκούν προστατευτική δράση στην καρδιά. Ακόμα, τα θαλασσινά κατηγορούνται για τη σχετικά υψηλή περιεκτικότητά τους σε νάτριο, αυξημένη πρόσληψη του οποίου μπορεί να οδηγήσει σε υπέρταση. Γι’ αυτό καλό είναι στο μαγείρεμα να μην προστίθεται επιπλέον αλάτι. Φροντίστε να καταναλώσετε τα θαλασσινά βραστά, ψητά, στη σχάρα ή στον ατμό.

 ΣΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΙΝΤΑ ΣΟΓΙΑΣ

Η σόγια θεωρείται η καλύτερη πηγή φυτικών πρωτεϊνών, οι οποίες μάλιστα είναι υψηλής βιολογικής αξίας. Είναι πολύ καλή πηγή ω6 λιπαρών οξέων και περιέχει επίσης ασβέστιο, σίδηρο και άλλα ανόργανα στοιχεία και βιταμίνες. Φαίνεται ότι μειώνει την «κακή» χοληστερόλη αλλά και ανακουφίζει τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης λόγω των φυτοοιστρογόνων που περιέχει. Το γάλα σόγιας, καθώς και το τυρί σόγιας, δηλαδή το τόφου, αποτελούν μια καλή πηγή ασβεστίου για την περίοδο της νηστείας, όπου δεν καταναλώνονται γαλακτοκομικά.

Πολλοί είναι επιφυλακτικοί απέναντι στη σόγια διότι μπορεί να είναι «μεταλλαγμένη», δηλαδή να προέρχεται από γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες. Ωστόσο, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οποιοδήποτε τρόφιμο περιέχει κάποιο συστατικό, το οποίο είναι γενετικά τροποποιημένο, θα πρέπει να το αναφέρει στην ετικέτα του. Οπότε, ελέγχοντας την ετικέτα του τροφίμου ο καταναλωτής είναι ασφαλής.

 ΤΑΡΑΜΟΣΑΛΑΤΑ

Τα βασικά της συστατικά είναι η πατάτα ή το ψωμί, το ελαιόλαδο και ο ταραμάς. Ο ταραμάς αποτελείται από αυγά ψαριών και είναι πλούσιος σε βιταμίνες Α και D, μαγνήσιο, ψευδάργυρο, φώσφορο και κάλιο. Η ταραμοσαλάτα όμως πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο διότι έχει πολλές θερμίδες και είναι αρκετά αλμυρή.

 ΤΑΧΙΝΙ ΚΑΙ ΧΑΛΒΑΣ

Το ταχίνι παράγεται από την επεξεργασία των σπόρων σησαμιού. Αποτελείται κυρίως από «καλά» λιπαρά οξέα και φυτικές πρωτεΐνες. Παράλληλα, είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, οι οποίες βοηθούν στην ομαλή λειτουργία του εντέρου. Πρόκειται για ένα πολύ θρεπτικό τρόφιμο, το οποίο όμως πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο διότι αποδίδει πολλές θερμίδες. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο πρωινό (ψωμί με ταχίνι και μέλι) αλλά και ως λιπαρή ύλη στη μαγειρική (ταχινόσουπα, ταχινόπιτα, σάλτσες). Το ταχίνι επίσης είναι το βασικό συστατικό του χαλβά, ο οποίος αποτελεί αγαπημένο γλύκισμα κατά την περίοδο της νηστείας. Αν και διατηρεί όλες τις ευεργετικές ιδιότητες του ταχινιού, ο χαλβάς είναι εξαιρετικά θερμιδογόνος, οπότε και πάλι επιβάλλεται περιορισμένη κατανάλωση.